Xornais para os pícaros e pícaras

Alá polo 1922, Ramón Cabanillas puxo en marcha unha sorte de xornal infantil, As Roladas. A publicación só chegou a ter dous números, mais debemos aplaudir a afouta empresa "ao servizo do rapaciño galego, home do alén", como o di nesas páxinas o de Cambados. Nela participaron Castelao, Risco, Portela Valladares, Villar Ponte e outros deses homes que sentiron Galiza como soño e como realidade.
Hai 32 anos, o xornal La Región distribuía os sábados unha publicación dedicada aos máis novos e novas da casa: Axóuxere. Da man do mestre Paco Martín, axudado por Ulises L. Sarry (que se ocupaba da banda deseñada) e de Xan Balboa, esta revistiña tentaba educar a toda unha xeración en galego e con contidos galegos. Era outro xeito de achegar aos rapaces e ás rapazas o idioma e a cultura do país: había encrucillados, concursos culturais, explicacións sobre persoeiros e lugares senlleiros da terra, un vocabulario galego e mesmo se incorporou unha "escola de lingua galega" que redactaba o profesor Xesús Alonso Montero. Aínda que logo houbo outras iniciativas, dende a tamén setenteira Vagalume ata a última Golfiño, as tentativas de prensa infantil no noso idioma pouco callaron. Igual era este o momento de deixar de xogar ás agachadas coa política lingüística e comezar a promover iniciativas deste tipo, porque é necesario, como dicían os responsables dese pioneiro Axóuxere:

“…darlle ao neno galego parte do que endexamais tivo. O rapaz da aldea, que fala galego na casa, cos seus amigos mentres xoga, que pensa en galego, porque esa é a linguaxe na que escomezou a falar, atópase con que todo está en contra súa” (Número do 21-IX-74. Sección “Cartafol”)

E agora, consonte aos novos tempos, é necesario darlle ao rapaz e á rapaza galega de vila e de cidade, elementos atractivos na nosa lingua, para que se engachen a ela como loita contra a globalización e a deslocalización, mais sobre todo como arma pacífica para poder enfrontar o futuro sendo conscientes de quen son, de onde proceden e cara onde van. O galego quere ser un arma cargada de futuro.